Hoe krijg je aandacht voor de herpublicatie van een boek dat je tien jaar geleden hebt geschreven? Voor die vraag moet je bij professor doctor Rinus van Schendelen (69) zijn. Deze public affairs-veteraan weet als geen ander hoe je de media kunt bespelen. Hij reviseerde zijn boek ‘The Arts of Lobbying in Europe’, deed er een mooie nieuwe kaft omheen en legde het bij Bol.com in de etalage. Knalgele sticker erop: ‘Revised edition’. En natuurlijk ging hij zelf op zoek naar publiciteit. Afgelopen maand publiceerde vakblad Communicatie zijn verhaal: ‘Lobbyen is topsport. Alleen die verrekte amateurs!’ Eerst dacht ik aan oude wijn uit een oude zak, maar toen ik het verhaal goed las, bleek het vol te staan met rijpe inzichten. Sterker nog: ik denk dat ik onze geestelijke vader gevonden heb.
Van Schendelen brengt precies de inzichten en trends naar voren waar wij als Van Belang & Partners sinds vorig jaar onze samenwerking op baseren. Ik noem vijf opmerkelijke overeenkomsten:
– ‘Huurlingen inzetten is killing. Totaal ongeloofwaardig.’ ‘De daadwerkelijke contacten (met beleidsmakers, red.) hebben de mensen die ik adviseer zelf. Ik doe de voorbereiding achter de schermen. Informatie verzamelen, inschatten van de slagingskans, analyseren wie de bondgenoten zijn en wie de opponenten, strategisch denken over waar ik wil uitkomen en wat nodig is om daar te komen. Never nooit zal ik namens de klant het woord voeren.’
– 85 procent van de tijd is denkwerk. Dat is public affairs. Denken als een schaker en als adviseur je klanten voorbereiden, opdat hun eigen in-house PA-mensen in hun lobby-activiteiten zelf de juiste zetten doen…’
– ‘De drie grootste valkuilen waarin de prutsers vallen: ze zijn ondoordacht in hun ambitie en hebben hun doelen niet vastgesteld; ze zijn nonchalant in hun voorbereiden en ontberen dossierkennis én ze zijn onvoorzichtig en indiscreet.’
– Public affairs wordt steeds vaker ingezet op strategische niveau: ‘PA zit hoger in de organisatie omdat het strategisch belang meer wordt onderkend.’
– Van public affairs naar public acceptance: ‘Het maatschappelijk belang neemt toe in gewicht. Wat in de samenleving speelt, wordt op een gegeven moment politiek relevant. Het maatschappelijk kompas bepaalt de sociale en politieke slagkracht van het PA-beleid.’
Wel draaft Van Schendelen soms een beetje door. Zo maakt hij zich wel erg druk over ‘die verrekte amateurs’ in ons vak en over de ondoorzichtige achterkamertjespolitiek in Den Haag. Zo problematisch is het allemaal niet, maar het bekt lekker. Gelukkig zorgt de uitstekende journalist van Communicatie, Pascal Kuipers, voor de nodige relativering in het verhaal. Hij citeert Tony Venables, oprichter van European Citizen Action Service: ‘Lobby maakt slechts een klein deel uit van het democratisch proces (in Europa). Dus het belang ervan moeten we niet overdrijven, want de resultaten zijn mager.’ Ook daar houden wij van bij Van Belang & Partners: geen stierenpoep, maar nuchterheid en hard werken.
Ik ga Van Schendelen het krediet geven dat hij verdient. Zonder dat ik het wist, heeft hij aan de wieg gestaan van onze nieuwe samenwerking op gebied van Public Affairs. En dus heb ik alsnog een exemplaar van zijn boek besteld.
Erik van Stokkom